Okul Öncesi Dönemde Çocuklarla Etkili İletişim
0-6 yaş grubu çocuklarla iletişim kurarken,bir yetişkinden bekliyebileceğiniz iletişim becerilerini göstermelerini beklememeniz gerekir.
Onlarla sağlıklı iletişim kurabilmeniz için onların bilişsel gelişim seviyelerine göre,onların anlayacağı dilde konuşmanız gerekir. Çocuklar ailelerinde benimsedikleri iletişim tarzını model alırlar ve sağlıklı bir iletişim tarzı, çocukların hayatları boyunca sağlıklı sosyal ilişkiler kurmalarına yardımcı olacağı gibi kendini ifade etme yeteneklerini ve öz güvenlerini de arttırır.Ebeveynler çocukları ile olan ilişkilerinde öncelikle onların hangi bakış açıları ile yaşama baktıkları, dünyayı nasıl anlamlandırdıklarını bilmelidir. Çocuğun gözü ile dünyayı görebilmek, kulaklarıyla duyabilmek önemlidir. Bunu yapabilmek için de anne-babaların empatik davranması gerekir. Empati yeteneğinin gelişmiş olması çok önemlidir. Bu sayede, her şey daha kolay ve doğru olacaktır.
Etkili İletişim;
• İyi bir dinleyici olma becerisidir.
• Çocuğunuzun duygularını anlamak ve onlara saygı duymaktır.
• Komutlar vermek yerine işbirliği yapabilmektir.
• Sorunları boğmadan ve yargılamadan dinleyebilmektir.
• Olumlu her davranışı öne çıkartmak, pekiştirmektir.
• Çocuğunuzda sağlam bir güven duygusu oluşturabilmektir.
• Başarısızlıkları değil,başarıları konuşmaktır.
Çocukla iletişim sürecinde, jestler ve mimikler de çok önemlidir. Çocuklar bunları çok iyi kullandığı için, büyüklerin jest ve mimiklerini de yakından takip eder, sonuç çıkarır ve yorumlar.Anne ve babalar, çocuklarıyla ne kadar çok gözle iletişim kurarlarsa, o çocuk o kadar çok sevgiye doyar. Bunun yanı sıra öz güveni artar, değerli olduğunu hep hisseder. Ayrıca, duygu dağarcığı da o oranda gelişir.
• Konuşurken mutlaka göz teması kurmaya dikkat etmelisiniz.
• Çocuklarla konuşurken ses tonunuza dikkat etmelisiniz.
• Çocuğa aile içinde sorumluluklar verilmesine dikkat edilmelidir.
• Anlattıkları sonuna kadar mutlaka dinlenmelidir.
• Çocuğa mutlaka söz hakkı verilmelidir.Söz hakkı olan ve dinlenen çocuk, anne ve babasıyla daha sağlıklı iletişim kurar. Dinlendiğini fark eden çocuk huzurlu olur.
• Hatalı bulduğunuz şeylerle ilgili uyarılarınızı “Sen” diyerek ve emir vererek değil, “Ben” diyerek ve yapılanın sizde ne gibi duygular uyandırdığını belirterek yaparsanız aranızdaki iletişim daha da güçlenecektir.
Unutmayalım ki çocuklar diğer insanlarla iletişim kurmayı ilk önce evde anne ve babalarından öğrenirler. Yukarıda önerilen davranışları uygularsak kendine güvenen aynı zamanda başkalarının duygu ve düşüncelerine önem veren,empati yapabilen bireyler yetişir.
Çocukların nasihate değil,kendilerine örnek olacak rol modellere ihtiyaçları vardır !!!
Şevval GÜL